Okres obowiązywania przepisów chroniących lokatorów minął bezpowrotnie. Przepis zabraniający dokonywania eksmisji wobec istnienia pandemii został uchylony. Pandemia nie chroni już przed eksmisją i przymusowym zwrotem mieszkania właścicielowi.
Okres ochronny a eksmisja.
W Polsce obowiązuje okres ochronny, w którym nie ma możliwości eksmitowania osób zajmujących lokal. Obowiązuje on od 1 listopada do 31 marca. Jednakże nie jest to reguła bezwzględna. Od tej reguły istnieją wyjątki. Jednym z wyjątków, powodujących, że możliwa będzie eksmisja osoby do lokalu zastępczego, schroniska czy noclegowni jest zajęcie mieszkania bez tytułu prawnego. Oznacza to, iż osoba, która zajęła lokal bez tytułu prawnego nie będzie chroniona przepisami ustawy o ochronie praw lokatorów, zabraniającymi wykonania eksmisji w okresie ochronnym.
Osoba niepełnosprawna a eksmisja.
W trakcie postępowania o eksmisję sąd ma obowiązek o orzeczeniu uprawnienia do lokalu socjalnego dla osoby niepełnosprawnej. Eksmisja osoby niepełnosprawnej na podstawie wyroku nastąpi do lokalu wskazanego przez gminę jako lokal socjalny. Fakt, iż osobą zajmującą lokal jest osoba niepełnosprawna nie powoduje, że właściciel nie odzyska swojego mieszkania. Proces eksmisyjny i wykonanie eksmisji będzie trwał dłużej ze względu na konieczność zapewnienia przez gminę lokalu odpowiadającego potrzebom niepełnosprawnego lokatora, ale skutek w postaci eksmisji nie jest wykluczony.
Czy można eksmitować emeryta?
Nie ma przepisów, które ograniczałyby eksmisję osoby zajmującej lokal z tej przyczyny, że jest emerytem. Jeżeli emeryt spełnia kryteria do otrzymania świadczenia z pomocy społecznej wówczas sąd w wyroku stwierdzi uprawnienie do otrzymania lokalu socjalnego. Przeniesienie emeryta do lokalu socjalnego przez komornika nastąpi niezależnie od przepisów ochronnych, w których nie można dokonywać eksmisji lokatorów.
Jeżeli jednak okaże się, że emeryt bez usprawiedliwienia nie zaakceptuje lokalu i nie podpisze z gminą umowy najmu, wówczas utraci uprawnienie do lokalu socjalnego orzeczone w wyroku eksmisyjnym. W takiej sytuacji emeryt zostanie eksmitowany do noclegowni, schroniska lub innej placówki zapewniającej miejsce noclegowe, które wskaże właściwa gmina.
Rodzina z dziećmi a eksmisja.
Wyrok eksmisji musi uwzględniać wszystkie osoby małoletnie, które mają być obowiązane do opróżnienia lokalu. Małoletnim dzieciom przysługuje bowiem prawo do lokalu socjalnego z gminy. Eksmisja małoletnich nie może odbyć się do schroniska czy noclegowni. Gdyby z jakiś przyczyn okazało się, iż w mieszkaniu wraz z dłużnikiem przebywają małoletni, którzy nie zostali uwzględnieni jako pozwani i w trakcie postępowania nie otrzymali ochrony prawnej, komornik w trakcie postępowania powiadomi o tym fakcie sąd rodzinny.
Czy można eksmitować Ukrainców?
Obowiązujące przepisy nie rozróżniają lokatorów zajmujących lokal na obywateli polskich i ukraińskich. Zasady dotyczące przeprowadzenia postępowania eksmisyjnego jak i w jego następstwie wykonania eksmisji są dla wszystkich takie same. Oznacza to, iż zarówno w stosunku do obywatela polskiego jak i ukraińskiego, którzy bez podstawnie zajmują lokal mieszkalny konieczne jest przeprowadzenie eksmisji i jej wykonanie przez komornika.
Zarówno obywatel polski jak i obywatel ukraiński, którzy przebywają w mieszkaniu po zawarciu umowy najmu będą podlegali ochronie wynikającej z ustawy o ochronie praw lokatorów.
Czy można eksmitować uchodźców z Ukrainy?
Osoby z Ukrainy, które zamieszkują w Polsce na podstawie umowy najmu okazjonalnego czy użyczenia, którzy przebywają na terytorium Polski wskutek zaistniałej sytuacji geopolitycznej nie podlegają ochronie wynikającej z ustawy o ochronie praw lokatorów.
Oznacza to, że należy przeprowadzić postępowanie sądowe o eksmisję, ale osobie takiej nie będzie przysługiwał lokal socjalny. Oznacza, to że wykonanie eksmisji obywatela ukraińskiego, który przebywa w Polsce korzystając z użyczenia mieszkania będzie mógł zostać eksmitowany przez komornika do schroniska lub noclegowni.