Nie przeprowadzone postępowanie spadkowe nie zawsze wyklucza sprzedaż nieruchomości. Jeśli sprzedaż nieruchomości miałaby łączyć się z wizytą u notariusza wszystkich spadkobierców i sprzedażą całości nieruchomości a nie udziałów w niej- wówczas procedura spadkowa może ograniczyć się do uzyskania notarialnego poświadczenia dziedziczenia.
Przed zawarciem umowy sprzedaży, na czynnościach notarialnych notariusz sporządzi protokół dziedziczenia a następnie na podstawie dokumentów sporządzi akt poświadczenia dziedziczenia. Warunkiem przygotowania notarialnego aktu poświadczenia dziedziczenia jest obecność wszystkich spadkobierców oraz dysponowanie niezbędnymi dokumentami tj. aktami stanu cywilnego spadkobierców oraz aktu zgonu spadkodawcy. Akt poświadczenia dziedziczenia ma taką samą moc prawną jak Postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku. Wspomniane dokumenty stwierdzają prawo do spadku- wskazują spadkobierców z imienia i nazwiska.
Art. 1025 kodeksu cywilnego § 1. Sąd na wniosek osoby mającej w tym interes stwierdza nabycie spadku przez spadkobiercę. Notariusz na zasadach określonych w przepisach odrębnych sporządza akt poświadczenia dziedziczenia. |
Uprzednio przygotowany przez notariusza akt poświadczenia dziedziczenia umożliwia dokonanie sprzedaży nieruchomości przez spadkobierców. Każdy ze spadkobierców może sprzedać swój udział w nieruchomości. Od momentu uzyskania notarialnego aktu poświadczenia dziedziczenia, każdy spadkobierca może dysponować przypadającym na niego udziale zarówno w spadku jak i w nieruchomości.
Spis treści:
Od czego zacząć regulowanie starego spadku?
Regulacja starego spadku wymaga podjęcia działań związanych z uregulowaniem spraw spadkowych. Odpowiedz na pytanie od czego rozpocząć uregulowanie starych spadków wymaga zweryfikowania w pierwszej kolejności -do kogo pozostawiony spadek należał oraz czy majątek spadkowy był objęty wspólnością majątkową małżeńską. Odpowiedzi na powyższe pytania pozwolą ustalić jakie postępowania sądowe należy przeprowadzić.
Na przykład, spadek obejmujący nieruchomość był objęty majątkową wspólnością ustawową małżonków wymaga przeprowadzenia poza postanowieniem o stwierdzenie nabycia spadku, także postępowania o dział spadku połączonego z podziałem majątku wspólnego małżonków.
Jakie dokumenty do uregulowania starego spadku?
Dla uregulowania bytu starego spadku niezbędne jest uzyskanie aktów stanu cywilnego spadkodawcy i wszystkich spadkobierców. Akt zgonu spadkodawcy oraz akty urodzenia i akty małżeństwa są podstawą stwierdzenia zdarzeń w tych dokumentach stwierdzonych. Jeżeli spadek należał do poprzedniego pokolenia, a w żadnym pokoleniu postępowania spadkowe nie zostały przeprowadzone- dla uzyskania tytułu własności do spadku w tym także nieruchomości konieczne będzie przeprowadzenie wszystkich postępowań spadkowych.
Stwierdzenie nabycia dawnego spadku.
Stwierdzenie nabycia dawnego spadku zostanie wydane przez sąd w odpowiednim postanowieniu niezależnie od tego ile czasu upłynęło od daty zgonu spadkodawcy. Kwestie związane z nieuregulowanym spadkiem się nie przedawniają. Nie przedawnia się uprawnienie do złożenia wniosku o stwierdzenie nabycia spadku ani wniosku o dział dawnego spadku pomiędzy spadkobiercami.
Jak ustalić skład masy spadkowej?
Nie jest prowadzony ogólny rejestr obejmujący składniki majątkowe zmarłego. Aby ustalić skład masy spadkowej należy podjąć szereg działań wymagających często niemałego wysiłku. W pierwszej kolejności należy podjąć rozmowy z członkami rodziny, którzy jako osoby najbliższe mogą mieć wiedzę o majątku zmarłego. Jeżeli w grę wchodzą nieruchomości można podjąć próby rozmów z sąsiadami, którzy mogli być świadkami wykonywania uprawnień właścicielskich w odniesieniu do nieruchomości. Nie zawsze takie rozwiązanie może przynieść oczekiwany skutek, istnieją bowiem sytuacje rodzinne, które uniemożliwiają uzyskanie wiedzy w powyższy sposób np. śmierć większości osób z poprzedniego pokolenia lub konflikty rodzinne.
Rozmowy rodzinne mogą pomóc w ustaleniu dawnego spadku. Kolejnym sposobem, który umożliwi pozyskanie wiedzy na temat składników majątku jest kierowanie pism do odpowiednich podmiotów czy instytucji. We wstępie można rozpocząć kierowanie pism do sądu wieczystoksięgowego znajdującego się w obrębie miejsca zamieszkania. Pisma można skierować do spółdzielni czy wspólnot mieszkaniowych. Warto udać się także do wydziału prowadzącego w gminie ewidencję gruntów. Na podstawie postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku można zwrócić się do instytucji bankowych i ubezpieczeniowych z prośbą o udzielenie informacji o kontach bankowych, lokatach, polisach lub innych instrumentach finansowych.
Uzyskanie odpowiedzi na zapytania dotyczące dawnego spadku może być uzależnione od wykazania interesu prawnego.
Zrzeczenie się dawnego spadku.
Aby uniknąć konieczności brania udziału w postępowaniach spadkowych obejmujących dawne spadki można podjąć czynności zmierzające do zrzeczenia się dawnego spadku. W takiej sytuacji, uczestnicy postępowania nie będą zobowiązywani do brania czynnego udziału w sprawie oraz nie będą mieli obowiązku ponoszenia kosztów sądowych czy innych związanych z trwającym postępowaniem
Postępowania sądowe o stwierdzenie nabycia spadku po różnych spadkobiercach wymaga udziału dużej ilości osób, którzy mogą stać się spadkobiercami. Bywa, że postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku prowadzone jest po jednym zmarłym spadkodawcy ale zdarzają się sytuacje, gdzie sprawy związane uregulowania dawnego spadku wymagają prowadzenia postępowań po różnych spadkodawcach, którzy zmarli po sobie. Ekonomika postępowania sądowego i żądanie wniosku determinuje sposób i rodzaj prowadzonego postępowania. Obejmuje to także konieczność brania udziału w tych postępowaniach przez spadkobierców, bliższą czy dalszą rodzinę.
Sprzedaż prawa do spadku.
Każdy spadkobierca ma prawo dysponować nabytym majątkiem spadkowym. Dotyczy to także dawnego spadku i majątku wchodzącego w skład dawnego spadku, choćby wszystkie sprawy spadkowe nie zostały uregulowane. Sprzedaż prawa do spadku a także sprzedaż udziału w dawnym spadku nie jest wykluczona. Uprawnienie spadkobiercy do dysponowania swoim majątkiem, majątkiem który mu przysługuje lub może przysługiwać (ekspektatywa prawa) nie zostało przepisami prawnymi ograniczone. Oznacza to, że spadkobierca który nie może poradzić sobie samodzielnie z uregulowaniem dawnego spadku lub nie może dojść do porozumienia z innymi spadkobiercami może sprzedać dawny spadek lub udział w nim. Sprzedaż prawa do spadku może być spowodowana niechęcią do wszczynania różnego rodzaju postępowań sądowych i ponoszenia kosztów z tym związanych. Rynek nieruchomości jest bardzo szeroki. Wiele firm dysponujących odpowiednim zakresem wiedzy i doświadczenia może pochylić się nad zagadnieniem dotyczącym dawnych spadków w tym także odkupić udziały w spadku lub prawo do dawnego spadku.